کلیدهای مینیاتوری به این منظور به کار برده می شوند که کنترل و اطمینان بیشتری هنگام کار با فیوزها حاصل شود. انواع کلید مینیاتوری به عنوان یک سوئیچ اتوماتیک شناخته می شوند تا اگر جریان، از حد مشخص شده در مدار عبور کرد، بتواند مدار را به حالت عادی خود برساند. این کلیدها برای اکثر مدارها حکم یک جایگزین را به جای سوئیچ فیوز دارند که بدون نیاز به هیچ گونه تعویض، جریان را در کل مدار کنترل می کند.
از این کلیدهای مینیاتوری در انواع مختلفی از زمینه های صنعتی و تجاری استفاده می کنند و حتی در زمینه های خانگی نیز کاربرد دارند. به همین دلیل لازم است که شما انواع کلید مینیاتوری را بشناسید تا بهتر بتوانید تصمیم بگیرید که کدام نوع با نیاز شما بیشترین تطابق را دارد.
انواع کلید مینیاتوری چه وظیفه ای در مدار دارند؟
پیش از این که شما با انواع مختلف آن آشنا شوید، لازم است تا بدانید این کلیدها چه نقشی را در مدار بر عهده دارند. پیشتر گفته شد که این کلیدها برای کنترل جریان در مدار هستند اما لازم است تا به طور دقیق تر بدانید چگونه این عمل صورت می گیرد.
یک کلید مینیاتوری به عنوان قطع کننده مدار مینیاتور نیز شناخته می شود که به عنوان یک دستگاه الکترومغناطیسی، داخل یک محفظه قرار دارد که دور آن محفظه عایق شده است. حال وظیفه انواع کلید مینیاتوری یا قطع کننده مدار این است که مقدار عبور جریان را کنترل و مدیریت کند. وقتی که جریان عبوری از مدار از مقدار تنظیم شده تخطی کند، این کلید که قبلا متصل شده است، مدار را باز می کند. این فرایند همچنین به صورت دستی نیز قابل انجام است و مانند کلید برق که آن را روشن و خاموش می کنید، می توانید این کلیدها را نیز روشن و خاموش کنید تا جریان را دستی کنترل کنید.
انواع کلید مینیاتوری به عنوان دستگاه هایی عمل می کنند که دچار تاخیر زمانی می شوند و میزان جریانی که فراتر از حد تعیین شده باشد را با زمان کارکرد آن کنترل می کند. این موضوع به زبان دیگر یعنی این که وقتی بار اضافی در مدار به اندازه ای باشد که باعث ایجاد خطر شود و یا فرایند کلی را با اختلال مواجه کند، این کلیدها به کار می افتند. پس باید در نظر داشت که کلیدهای مینیاتوری به بارهای گذرایی که نشات گرفته از جریان شروع موتور می باشند واکنش نشان نمی دهند، بلکه تنها با بارهای خطرآفرین که دارای اتصال کوتاه مدت هستند، در زمانی کمتر از 3 میلی ثانیه با در نظر گرفتن سطح جریان مورد نظر، به کار می افتند.
ساختار انواع کلید مینیاتوری به چه صورت است؟
کلیدهای مینیاتوری دارای انواع مختلفی هستند و هر کدام از این انواع دارای ساختاری هستند که آنها را از سایر مدل های دیگر متمایز می کند. انواع کلید مینیاتوری در نسخه هایی با ساختار تک قطبی، دو قطبی، سه قطبی، چهار قطبی و البته سطح های متفاوتی از جریان هستند. لازم به ذکر است که بیشترین ساختاری که در بازار به کار گرفته می شود، ساختارهای دو قطبی و سه قطبی هستند. این امر به صورتی است که اگر یک خطای واحد در کل مدار رخ دهد که کارکرد آن را دچار اختلال کند، کل مدار به صورت کامل قطع می شود. این ویژگی زمانی مزیت خود را در ساختار کلیدها نشان می دهد که بخواهید از موتور دارای سه فاز به صورت تک فاز شدن محافظت کنید.
دستگاه های تک فاز کلید مینیاتوری محدوده جریانی برابر با 100 آمپر به صورت حداکثری دارند. حال برخی از این انواع کلیدها با توجه به ساختاری که دارند می توانند خروجی جریان را کنترل کنند. در حالی که در برخی دیگر از این مدل ها، دستگاه ها دارای جریان بار و البته درجه اتصالی کوتاه، به صورت تثبیت شده هستند. به سبب ساختار انواع کلید مینیاتوری، این کلیدها در تجهیزات و تاسیساتی به کار برده می شوند که کلیدها برای به سرانجام رساندن عملکرد بهینه، از جداسازی برای کنترل خطاها و محافظت از دستگاه مورد نظر در برابر بار اضافه استفاده می کنند.
این سیستم دارای یک تماس ثابت و یک تماس متحرک می باشد که سیم های ورودی و خروجی به این سیستم سوئیچینگ متصل شده است. وابسته به درجه انواع کلید مینیاتوری در مدار، این اتصال از قطعاتی فلزی و همچنین آلیاژهای مس الکترونیک و یا نقره ساخته شده اند. ایجاد قوس الکتریکی در این ساختار با جدا شدن کنتاکت ها و با اضافه شدن بار صورت می گیرد. این صفحات با مواد عایق نگهداری می شوند تا تولید این قوس شکل بگیرد. مکانیزم عملیاتی در این کلیدهای مینیاتوری دارای تنظیمات مغناطیسی و همچنین حرارتی می باشد که سیم
مقاله مرتبط: انواع فیوز کنتور برق
آشنایی با انواع کلید مینیاتوری
قطع کننده مدار یا کلیدهای مینیاتوری دارای انواع مختلفی هستند اما رایج ترین تقسیم بندی آن به صورت زیر است. هر سه نوع معرفی شده در پایین قابلیت این را دارند تا از مدار در کمتر از یک دهم ثانیه محافظت کنند:
- نوع B MCB: این نوع از کلید دارای سرعتی حدود سه الی پنج برابر جریان موجود در مدار خود می باشد. این کلیدها زمانی استفاده می شوند که القاها یا بارهای مقاومتی کوچک باشند و نوسانات آن نیز متعاقبا کوچک باشد. با توجه به این موضوع، کلیدهای نوع B برای تاسیسات تجاری به کار برده می شوند چراکه در تاسیسات صنعتی، القا به این اندازه کوچک نمی باشند.
- نوعC MBC : این نوع از انواع کلید مینیاتوری دارای سرعتی حدود پنج الی ده برابر جریان موجود در مدار خود می باشد. این کلیدها بر خلاف نوع قبلی زمانی به کار برده می شوند که القاها بزرگ تر باشند و موج سوئیچ زیاد باشد. با توجه به این موضوع، کلیدهای نوع c برای این مناسب هستند که مقادیر جریان های دارای اتصال کوتاه را کنترل کنند و هم در تاسیسات تجاری و هم صنعتی مورد استفاده قرار می گیرند.
- نوع D MCB: نوع D دارای سرعت ده الی بیست و پنج برابر جریان موجود در مدار خود است. آنها برای بارهای القایی که دارای جریان بسیار زیادی هستند و این جریان به صورت مکرر ایجاد می شود، کاربرد دارند. با توجه به این که قابلیت کنترل القاهای بسیار بیشتری را نسبت به دو مدل قبلی دارد، بیشتر در تاسیسات صنعتی و تنها برخی از تاسیسات تجاری با کاربری خاص مورد استفاده قرار می گیرد. برای مثال از آن برای دستگاه های اشعه ایکس و یا تجهیزات جوش صنعتی استفاده می شود.
- نوع K MCB: این نوع از انواع کلید مینیاتوری حدود 8 الی 12 برابر جریان موجود در مدار، سرعت دارد و می تواند جریان را متوقف کند. این نوع برای کاربردهایی مناسب هستند که دارای بار هجومی بسیار هستند و قدرت القایی بالایی دارند. این مورد نیز مانند مورد قبل به گونه ای طراحی شده است که سرعت آن پس از راه اندازی افزایش پیدا می کند. شما می توانید از آن برای کنترل مدار در جاهایی مانند موتور، ترانسفورماتور و سایر انواع مدارهای کمکی استفاده کنید. نوع k این توانایی را دارد تا از عناصر آسیب پذیری که در جریان مدار وجود دارد محافظت کنند.
- نوع Z MCB: نوع Z سرعتی برابر با 2 تا سه برابر جریان بار موجود در مدار دارد. این نوع در برابر اتصالات کوتاه مدت از خود حساسیت نشان می دهد و وظیفه دارد تا از مدار الکتریکی در برابر تغییرات بار که باعث ایجاد اختلال در عملکرد کلی می شود محافظت کند. این نوع نیز مانند سایر انواع هم در موارد تجاری و هم صنعتی کاربرد دارند اما استفاده صنعتی آن بستگی به نیاز مشتری دارد.
پیش تر در قسمت ساختار انواع کلید مینیاتوری، اشاره کردیم که این کلیدها دارای قطب های مختلفی هستند و این تمایز در تعداد قطب، خود یک عامل برای دسته بندی انواع مختلف آن به شمار می آید که در اینجا بیشتر آن را توضیح می دهیم.
- انواع تک قطبی: این نوع از کلیدها برای یک فاز مدار مناسب هستند و قابلیت محافظت از همان یک فاز را دارند.
- انواع دو قطبی: این نوع برای مدارهای دو فاز مناسب است و قابلیت سوئیچینگ خنثی را برای شما فراهم می کند.
- انواع سه قطبی: این نوع محافظت از مدار را در حالت خنثی انجام نمی دهد و تنها در حالت سه فاز آن کاربرد دارد.
- انواع چهار قطبی: انواع چهار قطبی کلید مینیاتوری زمانی به کار برده می شود که جریان خنثی وجود دارد و مدار به سمت حالت نامتعادل پیش می رود.
سخن پایانی
شناخت انواع کلید مینیاتوری به شما کمک می کند تا بهتر بتوانید آن موردی که با نیاز شما بیشترین سازگاری را دارد پیدا کنید. در اینجا شما با وظیفه کلیدهای قطع کننده و همچنین ساختار آن آشنا شدید. با توجه به این موضوع باید بدانید که در انواع مختلف آن وظیفه و ساختار متمایز است و این عامل تمایز، در خرید شما تاثیرگذار است.
اگر همچنان در مورد انواع کلید مینیاتوری سوالات و ابهاماتی برای شما باقی مانده است، می توانید از کارشناسان این حوزه کمک بگیرید تا بهترین خرید ممکن را با صرف بودجه ای معقول داشته باشید.